Қазақстандағы Үнді-Палеарктикалық көші-қон жолында жыртқыш құстардың жойылып бара жатқан түрлерін сақтау
Жоба туралы
2022 жылдың мамырында "Биоалуантүрлілікті зерттеу және сақтау орталығы" қоғамдық қоры (BRCC) Ресейдің қауырсынды жыртқыштарды зерттеу және қорғау желісі (Ресей) (RRRCN) және "Алтай" жобасы энергетикалық инфрақұрылым объектілерінен туындаған жыртқыш құстарға төнетін қауіпті азайтуға бағытталған жобаны жүзеге асыра бастады. Жоба "Қазақстандағы Үнді-Палеарктикалық көші – қон жолында жыртқыш құстардың жойылып бара жатқан түрлерін сақтау" (бұдан әрі - Жоба) атауын алды және Critical Ecosystem Partnership Fund (CEPF) қаржыландырды.
Жоба Халықаралық табиғатты қорғау одағының (IUCN) Қызыл парағында "жойылып кету қаупі төнген" мәртебесі бар жыртқыш құстардың (қарақұс (Aquila heliaca), дала қыраны (Aquila nipalensis) және жұртшы (Neophron percnopterus)) бірнеше негізгі түрлерін анықтайды және осы түрлерге энергетикалық инфрақұрылым объектілерден бар қауіптерді зерттеу міндетін қояды.
Негізгі қауіптер
Қуаты 6-10 кВ әуе электр беру желілері (ӘЖ) осы түрлерге елеулі қауіп болып табылады. Мұндай ӘЖ-ді көші-қон жолдарында орналастыру және пайдалану мемлекеттік деңгейде шешуді талап ететін биоалуантүрлілікті сақтаудың маңызды қатері болып табылады.
Көрсетілген түрлер үшін ғана емес, басқа түрлер үшін де тағы бір ықтимал елеулі қауіп-құстардың, оның ішінде сирек кездесетін және жойылып бара жатқан құстардың жаппай көші-қоны жолдарында жел электр станцияларын (ЖЭС) белсенді жобалау және салу.
Жоба мақсаттары
Жоба сондай-ақ энергетика саласы қызметкерлерінің, министрліктердің, мемлекеттік органдардың, орнитологтардың және басқа да мүдделі тараптардың білімін ілгерілету, хабардарлығы мен құзыреттілігін арттыру, сондай-ақ энергетикалық инфрақұрылым объектілерін жобалау және салу кезінде экологиялық қауіпсіз технологиялар туралы ақпаратты ілгерілету міндетін қояды.
Жоба шеңберінде орнықты даму саласындағы үздік әлемдік тәжірибелерге сәйкес барлық мүдделі тараптармен белсенді өзара іс-қимыл жоспарлануда. Жоба кезеңдерінің нәтижелері, сондай-ақ өзекті ақпарат барлық мүдделі тараптардың танысуы үшін үнемі жарияланатын болады.