"Палеарктика қырандары: зерттеу және қорғау" III Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясы
ҚАУЫРСЫНДЫ ЖЫРТҚЫШТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҚОРҒАУ. АРНАЙЫ ШЫҒАРЫЛЫМ 2. АННОТАЦИЯЛАР
ПАЛЕАРКТИЯЛЫҚ ҚЫРАНДАРДЫҢ МИТОХОНДРИЯЛЫҚ ФИЛОГЕНИЯСЫ ЖӘНЕ ЖҮЙЕСІ
Стариков И.Ю. (Ресей Ғылым Академиясының Зоологиялық институты, СанктПетербург, Ресей; Череповец мемлекеттік университеті, Череповец, Ресей)
Винк М. (Фармация және молекулалық биотехнология институты, Гейдельберг университеті, Гейдельберг, Германия)
Контакт:
Иван Стариков ivan.starikov@zin.ru
Михаэль Винк wink@uni-heidelberg.de
Ұсынылатын дәйексөз: Стариков И.Ю., Винк М. Палеарктиялық қырандардың митохондриялық филогениясы және жүйесі. – Пернатые хищники и их охрана. 2023. Спецвып. 2. С. 340–341. DOI: 10.19074/1814-8654- 2023-2-340-341 URL: http://rrrcn.ru/ru/archives/35130
Sensu lato қырандары – Палеарктикада екі Aquilinae (нағыз қырандар) және Haliaeetinae (бүркіттер) тұқым тармағына жататын 13 түрмен ұсынылған ірі күндізгі жыртқыш құстардың полифилетикалық тобы. Ядролық және митохондриялық маркерлерге негізделген түр деңгейінде және одан жоғары осы топтағы таксондардың филогенетикалық жағдайы қазір нақтыланды (Mindell et al., 2018), ал түр ішілік өзгергіштік пен кіші түрлер арасындағы генетикалық айырмашылықтар әдетте жеткіліксіз зерттелген. Бұл зерттеу GenBank және BOLD дерекқорларындағы қолжетімді реттелген митохондриялық ДНК тізбектерін зерттеді, сонымен қатар авторлармен алынған жарияланбаған тізбектер қосылды. Талдау үшін жеткілікті деректері бар үш маркер таңдалды: ДНК штрих-кодтау үшін қолданылатын цитохром оксидаза 1 (COI), филогенетикалық зерттеулерде танымал цитохром b (Cyt b) және мтДНК гипервариативтік бақылау аймағы. Байесов талдау әдістерін, максималды ықтималдықты және жақын аумақтағы көршілесті, сонымен қатар гаплотиптік желілерді қолдана отырып филогенетикалық ағаштар тұрғызылды. Таксондар арасындағы генетикалық қашықтық және олардың айырмашылық уақыты есептелді. Алынған нәтижелер салыстырмалы контексте түр аралық және ішкі деңгейлерде талқыланады. Оларды қолдану мүмкіндігі және жалпы жеке генетикалық маркерлерді осы түрлердің таксономиясының мәселелерін шешу үшін қолдану, сонымен қатар соңғы таксономиялық өзгерістер қарастырылады. Эволюция үдерісінде таксондардың пайда болуы және олардың Палеарктикада қазіргі кездегі таралуы сұрақтары талқыланды.