"Палеарктика қырандары: зерттеу және қорғау" III Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясы
ҚАУЫРСЫНДЫ ЖЫРТҚЫШТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҚОРҒАУ. АРНАЙЫ ШЫҒАРЫЛЫМ 2. АННОТАЦИЯЛАР
ЖЕЛ ЭЛЕКТР СТАНЦИЯЛАРЫНЫҢ ҚҰСТАР МЕН ЖАРҚАНАТТАРҒА ӘСЕРІ: ЖОСПАРЛАУ, НЕГІЗГІ ЗЕРТТЕУЛЕР, ӘСЕРЛЕРІН АЗАЙТУ ЖӘНЕ МОНИТОРИНГ
Фернандес-Мелладо Р., Гарсиа де ла Морена Э.Л. (Биоалуантүрлілік торабы, орман секторы, Мадрид, Испания)
Контакт:
Родриго Фернандес-Мелладо rfernandez@biodiversitynode.com
Эладио Л. Гарсиа де ла Морена eladio.garcia@biodiversitynode.com
Ұсынылатын дәйексөз: Фернандес-Мелладо Р., Гарсиа де ла Морена Э.Л. Жел электр станцияларының құстар мен жарқанаттарға әсері: жоспарлау, негізгі зерттеулер, әсерлерін азайту және мониторинг. – Пернатые хищники и их охрана. 2023. Спецвып. 2. С. 434–435. DOI: 10.19074/1814-8654-2023- 2-434-435 URL: http://rrrcn.ru/ru/archives/35194
Соңғы онжылдықта бүкіл әлемде жел энергиясы бүкіл әлемде орасан зор дамудан өтті. Тек Еуропалық Одақты (ЕО) қарастырсақ, тек 2021 жылы 11 ГВт орнатылған. Бірақ 2022–2026 жылдарға арналған болжамдар одан да жоғары. ЕО-ның 27 елінің тобына ғана назар аударсақ, онда жел электр қуатының орташа жылдық орнатылған қуаты 18 ГВт болады деп күтілуде. Қазақстанда жел энергиясы әзірге аз ғана жобаларда жүзеге асырылды, дегенмен оның кеңеюіне үлкен мүмкіндіктер бар. Үкімет жел энергетикасын дамытудың 2030 жылға дейінгі бағдарламасын бекітті, онда 2 ГВт (шамамен 400 жел турбинасы) орнату көзделген. Бірақ технология биоалуантүрлілікке, әсіресе құстар мен жарқанаттарға әсер етпей қоймайды. Бұл топтарға әсер ететін негізгі әсерлер: өсімдіктерді жоюға байланысты тіршілік ету ортасының тікелей жоғалуы; жарық пен шу әсерінен тіршілік ету ортасының нашарлауы; мекендеу ортасының бөлшектенуі; байланыстың жоғалуы мен жергілікті және өңірлік жабайы табиғат көші-қонына кедергі әсері; тікелей соқтығысудан қаза болу (немесе жарқанаттар жағдайында атмосфералық жарақат); немесе оппортунистік жыртқыштардың тарапынан жыртқыштық деңгейдің жоғарылауы. Осылайша, тек жоспарлау, жақсы бастапқы зерттеулер, ең танымал әсерлерін азайту шараларын қолдану және операциялық кезеңде туындаған нақты әсерлердің дәлме-дәл мониторингі арқылы ғана олардың салдарын азайтуға болады. Біздің презентация жел энергиясының Еуропадағы биоалуантүрлілікке негізгі әсерлеріне шолу берілген, сонымен бірге, Қазақстанда осы технологияны дамыту үшін ең жақсы бар білімді бастапқы нүкте ретінде пайдалану үшін қолданылатын негізгі азайту және мониторинг шараларын қарастырады.