"Палеарктика қырандары: зерттеу және қорғау" III Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясы
ҚАУЫРСЫНДЫ ЖЫРТҚЫШТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҚОРҒАУ. АРНАЙЫ ШЫҒАРЫЛЫМ 2. АННОТАЦИЯЛАР
КӨКТЕМДЕ ЭЙЛАТ МАҢЫНДА «БӨТЕЛКЕНІҢ АУЗЫ» АРҚЫЛЫ ҚОНЫС АУДАРАТЫН ДАЛА ҚЫРАНЫНЫҢ ПОПУЛЯЦИЯСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ
Вейсс Н. (Құстарды бақылау және зерттеу халықаралық орталығы, Эйлат, Израиль)
Контакт:
Ноам Вейсс noamw@spni.org.il
Ұсынылатын дәйексөз: Вейсс Н. Көктемде Эйлат маңында «бөтелкенің аузы» арқылы қоныс аударатын дала қыранының популяциясының құрылысы. – Пернатые хищники и их охрана. 2023. Спецвып. 2. С. 269–270. DOI: 10.19074/1814-8654-2023-2-269-270 URL: http://rrrcn.ru/ru/archives/35064
Дала қырандары (Aquila nipalensis) негізгі көші-қон бағыттары бойынша олардың барлық дерлік ұя салу ареалынан көптеп қоныс аударады. Көктемде Африкадан шығып бара жатқанда көптеген құстар Израильдің оңтүстігіндегі Эйлат аймағындағы көші-қон бағытында жіңішке жолмен ұшып өтеді. Көшіқон уақыты мен халықтың жас құрылымы көбінесе табиғатты қорғау жұ- мыстарының негізгі элементтері болып табылады. 2015–2018 жылдардың төрт көктем мезгілінде біз екі санақ бекетінде дала қырандарының ұшып өтуін жүйелі түрде санадық. Көктемде орта есеппен 15039 дала қыраны саналды. Көптеген құстардың жасын да жазып алдық. Біз қырандардың қоныс аударуында олардың жасына байланысты заңдылықтарды таптық. Ересек құстар ертерек ұшып келеді және олардың саны ең көп болады, одан кейін жасаңдары, олардың ұшып келу уақыты мен саны азая түседі. Сонымен қатар, біз кө- шіп-қонатын популяциялардың құрылымы туралы мәліметтерімізді әртүрлі ұшу жолдары мен қыстау жерлерімен салыстырып, айтарлықтай айырмашылықтарды таптық. Эйлаттағы ұшып өтетін бағытта негізінен ересек қоныс аударатын құстар, зерттеудегі қартаң құстардың 72% -ы ересектер құстар. Жасына байланысты ұшып өту жолдарын әртүрлі пайдалану болашақта табиғатты қорғау жобаларында маңызды фактор болуы мүмкін.
Дала қырандары (Aquila nipalensis) қарашада Египеттегі Хургада қоқыс үйіндісінде. И. Карякиннің фотосы.