2 сентября — Международный день знаний о падальщиках

2 сентября 2023 года отмечается Международный день знаний о птицах-падальщиках. Казахстан впервые принимает участие в этой кампании.

2009 жылдан бастап жыл сайын қыркүйектің бірінші сенбісінде орнитологтар қоғам назарын осындай биоалуантүрлілік үшін маңызды құстарға аударуға тырысады.

Жемтіктермен қоректенуші құстар туралы хабардар ету күні - Англиядағы қаршығаларды қорғау қоры (Hawk Conservancy Trust) және Дүниежүзілік жабайы табиғат қорының Оңтүстік Африкадағы жыртқыш құстар Бағдарламасының (WWF - World Wildlife Fund), бастамасымен. Бастапқыда мұндай шараны құру үшін тек екі ұйым бірігіп, кейін өз бастамасын халықаралық ақпараттық науқанға айналдырды.

Көптеген жылдар бойы әртүрлі елдердің ғалымдары осындай бастамамен жемтіктермен қоректенуші құстарға қоғамның назарын аударып, бұл құстардың пайдасы туралы айтып, балалар мен ересектерге арналған ойын-сауық және танымдық іс-шараларды өткізіп, әрине, осы құстарды құтқару үшін не істеуге болатынын түсіндіріп келеді.

Падальщики – это хищные птицы, питающиеся падалью. Они не нападают на животных, а поедают их уже после того, как те пали. Всего в природе насчитывается 23 вида птиц-падальщиков, которые обитают в Азии, Европе, Африке, Северной и Южной Америке. Они нередко доживают до 30-40, а в некоторых случаях и до 50 лет.

Құстардың бұл түрлері экожүйені ыдырайтын организмдерден арылтып, «табиғат санитарлары» ретінде маңызды рөл атқарады. Өлекселерді малды жеу арқылы жемтіктермен қоректенуші құстар әртүрлі жұқпалы аурулардың таралуын болдырмайды.

Қазақстанда жемтікпен қоректенуші құстардың 5 түрі мекендейді. 5 түрдің 3 түрі Қызыл кітапқа енгізілген. Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына мыналар енгізілген: жұртшы (Neophron percnopterus), сақалтай (Gypaetus barbatus) және құмай (Gyps himalayensis). Қазақстандағы жемтіктермен қоректенуші құстардың барлық түрлерінің ішінде ең кішкентайы саналатын тазқара (Aegypius monachus) мен ақбас құмай (Gyps fulvus) әлі күнге дейін мемлекет қорғауында емес!